%20(2).gif)
Een kleine kriebel: 'Herinneringen in een nieuw jasje'
Van onze redactie
12 november 2016
In iedere uitgave van de huis-aan-huiskrant 'Wijchensnieuws - de krant' schrijft Wijchenaar Peter Droste zijn column 'Een kleine kriebel'.
Herinneringen in een nieuw jasje
Het heeft vast met leeftijd te maken, maar het geheugen vraagt meer en meer aandacht. Niet omdat ik zoveel meer vergeet dan vroeger - als ik dat al doe, vergeet ik dat gelukkig ook weer - maar vooral omdat herinneringen blijken te veranderen. Dat lijkt raar, maar dat blijkt toch heel normaal te zijn.
Marten Toonder, de geestelijk vader van Tom Poes en Olivier B. Bommel, zei al ooit dat ‘Iets wat in de jeugd gebeurd is, dikwijls een gevolg is van een voorval op latere leeftijd’. En Toonder krijgt, na tientallen jaren, gelijk van Douwe Draaisma. Dat lijkt qua naam op een figuur uit de Toonderverhalen, maar is in het echt hoogleraar en gespecialiseerd in de werking van het geheugen. Volgens hem kan iets wat je later overkomt zorgen voor een nieuwe interpretatie van iets wat je jaren geleden hebt meegemaakt. Die latere gebeurtenis verandert daarmee iets aan je verleden, aan je herinneringen. Met andere woorden: je verleden staat nooit stil. Ook op latere leeftijd kun je een ander verleden krijgen. En dat is goed nieuws voor al die mensen met een beroerde jeugd. Als je latere leeftijd toch het geluk brengt dat je had willen hebben, kan die vader met te losse handjes zomaar veranderen in een weliswaar wat onhandige, maar toch liefhebbende man.
Andersom kan natuurlijk ook. Dat heeft de Hongaarse schrijver Peter Esterhazy ervaren. In zijn prachtige roman Harmonia Cælestis beschrijft hij zijn jeugd en dus ook zijn vader. Dat was in de roman een warme man die van zijn zoon hield. Zoveel zelfs dat hij zijn zoon regelmatig meenam naar voetbalwedstrijden, om daar samen van te genieten. Jaren nadat de roman was uitgekomen, en zijn vader allang was overleden, ontdekte de auteur dat zijn vader in het echt een verklikker was voor de geheime dienst en zijn zoon alleen maar meenam om hem, en eventueel zijn vrienden, in de gaten te kunnen houden. Weg vaderbeeld, weg al die mooie herinneringen. Aan flarden gescheurd door de waarheid. In de herziene editie van het boek begint de schrijver dan ook met de prachtig en hartverscheurende zin ‘Het is verdomde lastig te liegen als je de waarheid niet kent’.
Zelf zat ik onlangs foto’s te bekijken van reizen die ik een paar jaar terug gemaakt heb. Met iemand waarvan ik toen zeker wist dat het een goede vriend was. Maar nu kijk ik naar foto’s van een reis met een vreemde. Ook zonder fotoshopping kunnen foto’s dus liegen.
Je geschiedenis ligt niet achter je, maar voor je. En je herinneringen moet je koesteren, voordat ze door een andere werkelijkheid zijn ingehaald. Een wat verwarrende gedachte.
Peter Droste
Herinneringen in een nieuw jasje
Het heeft vast met leeftijd te maken, maar het geheugen vraagt meer en meer aandacht. Niet omdat ik zoveel meer vergeet dan vroeger - als ik dat al doe, vergeet ik dat gelukkig ook weer - maar vooral omdat herinneringen blijken te veranderen. Dat lijkt raar, maar dat blijkt toch heel normaal te zijn.
Marten Toonder, de geestelijk vader van Tom Poes en Olivier B. Bommel, zei al ooit dat ‘Iets wat in de jeugd gebeurd is, dikwijls een gevolg is van een voorval op latere leeftijd’. En Toonder krijgt, na tientallen jaren, gelijk van Douwe Draaisma. Dat lijkt qua naam op een figuur uit de Toonderverhalen, maar is in het echt hoogleraar en gespecialiseerd in de werking van het geheugen. Volgens hem kan iets wat je later overkomt zorgen voor een nieuwe interpretatie van iets wat je jaren geleden hebt meegemaakt. Die latere gebeurtenis verandert daarmee iets aan je verleden, aan je herinneringen. Met andere woorden: je verleden staat nooit stil. Ook op latere leeftijd kun je een ander verleden krijgen. En dat is goed nieuws voor al die mensen met een beroerde jeugd. Als je latere leeftijd toch het geluk brengt dat je had willen hebben, kan die vader met te losse handjes zomaar veranderen in een weliswaar wat onhandige, maar toch liefhebbende man.
Andersom kan natuurlijk ook. Dat heeft de Hongaarse schrijver Peter Esterhazy ervaren. In zijn prachtige roman Harmonia Cælestis beschrijft hij zijn jeugd en dus ook zijn vader. Dat was in de roman een warme man die van zijn zoon hield. Zoveel zelfs dat hij zijn zoon regelmatig meenam naar voetbalwedstrijden, om daar samen van te genieten. Jaren nadat de roman was uitgekomen, en zijn vader allang was overleden, ontdekte de auteur dat zijn vader in het echt een verklikker was voor de geheime dienst en zijn zoon alleen maar meenam om hem, en eventueel zijn vrienden, in de gaten te kunnen houden. Weg vaderbeeld, weg al die mooie herinneringen. Aan flarden gescheurd door de waarheid. In de herziene editie van het boek begint de schrijver dan ook met de prachtig en hartverscheurende zin ‘Het is verdomde lastig te liegen als je de waarheid niet kent’.
Zelf zat ik onlangs foto’s te bekijken van reizen die ik een paar jaar terug gemaakt heb. Met iemand waarvan ik toen zeker wist dat het een goede vriend was. Maar nu kijk ik naar foto’s van een reis met een vreemde. Ook zonder fotoshopping kunnen foto’s dus liegen.
Je geschiedenis ligt niet achter je, maar voor je. En je herinneringen moet je koesteren, voordat ze door een andere werkelijkheid zijn ingehaald. Een wat verwarrende gedachte.
Peter Droste
Dit bericht delen:
Advertenties
